قبل از آنکه وامدهنده، شرکت کارت اعتباری و یا هر موسسه مالی دیگر با اعطای اعتبار به شما موافقت نمایند. باید مشخص شود که آیا توانایی بازپرداخت وام را دارید یا خیر. آنچه آنها در هنگام تصمیمگیری بررسی مینمایند اعتبار شما است. بهترین روش برای ارزیابی اعتبار بررسی سابقه اعتبار در گذشته است. اعتبارسنجی مشخص میکند که چگونه وامدهنده میزان پایبندی به تعهدات متقاضی را تعیین میکند. برای انجام این کار روشهای متفاوتی وحود دارد که عبارتند از:
گزارش اعتباری: گزارش اعتباری خود را از سامانههای اعتبار سنجی استعلام نمایید. گزارش اعتباری نشان دهنده مقدار بدهی، تعداد اقساط بدهی، مقدار بدهی سررسید شده پرداخت نشده، آمار استعلام و اطلاعات شخصی فرد، سابقه چک برگشتی، پرونده قوه قضاییه و بدهی مالیاتی است.
نمره اعتباری: نمره اعتباریتان را بررسی نمایید. اعتبار توسط نمره اعتباری سنجیده میشودکه بر اساس گزارش اعتباری و بر مبنای یک مقیاس کمی تعیین میشود. نمره اعتباری بالا به معنای اعتبار بالای شخص و نمره اعتباری پایین به معنای اعتبار کم شخص است. نمره اعتباری یک عدد سه رقمی ما بین 0 تا 900 است که بر مبنای اطلاعات گزارش اعتباری تعیین میشود. مدلهای اعتبارسنجی متفاوتی برای تعیین نمره اعتباری وجود دارد که در ایران مدل اعتبار سنجی ملی توسط شرکت مشاوره رتبهبندی ایران تعیین شده و از طریق سامانههای اعتبارسنجی مانند سامانه اعتبار سنجی آیس ارائه میشود.
نرخ یا نسبت بدهی به درآمد: مقدار پولی که بدست میآورید نسبت به مقدار بدهیای که دارید.
اطلاعات دیگر: هر چیزی که به فرآیند تصمیمگیری وامدهنده کمک کند. مانند مدت زمانی که در شغل فعلیتان فعالیت دارید یا ارزش وثیقهای که به منظور ضمانت وام استفاده میکنید. همچنین بعضی از موسسات وامدهی داراییهای در دسترس و تعداد و مبلغ بدهیها را نیز در نظر میگیرند.) البته این موارد هنوز در ایران اجرایی نشده است )
البته اعتباردهندگان همیشه همه این موارد را بررسی نمیکنند. هر چقدر اعتبار بیشتری در خواست کرده باشید. اعتباردهندگان با دقت بیشتری شما را اعتبار سنجی خواهند کرد. اگر مقدار زیادی پول قرض کنید، وامدهنده میخواهد تا حد امکان از گذشته و آینده مالی شما اطلاعات جمعآوری نماید. برای مثال وامدهنده مسکن از آنجایی که به اطلاعات و مستندات بیشتری نیاز دارد برای بررسی اعتبار متقاضی گزارش اعتباری او را بررسی خواهد کرد. وامدهندگان دیگر معمولا به دانستن نمره اعتباری شما بسنده خواهند کرد. اگر چه نمره اعتباری کم، از واجد شرایط شدن شما برای اخذ کارت اعتباری جلوگیری نخواهد کرد اما نمره اعتباری بد اعطای وام مسکن، وام خودرو یا دریافت بودجه برای شروع یک کسبوکار جدید را تقریبا غیر ممکن خواهد کرد.
چگونه اعتبار را بهبود دهیم؟
روشهای مختلفی برای بهبود رتبه اعتباری به منظور ایجاد اعتبار مناسب وجود دارد. واضحترین روش پرداخت به موقع صورتحسابها است. مطمئن شوید که اقساط خود را به موقع پرداخت میکنید یا برنامهای برای پرداخت بدهیهای سر رسید شده پرداخت نشده تنظیم کنید. نرخ بدهی خود را محاسبه کنید نرخ بدهی توسط فرمول مجموع بدهیهای ماهانه تقسیم بر مجموع درآمد ماهانه ناخالص محاسبه میشود. وامدهتدگان از این نسبت برای ارزیابی اعتبارسنجی افراد استفاده میکنند. اطلاعات را به دقت بررسی کنید و به خطاها توجه نمایید برای اثبات ادعای خود اسناد و مدارک پشتیبانی تهیه کنید.
بر طبق پژوهشهای صورت گرفته، 19 درصد از مردم آمریکا هزگز گزارش اعتباری خود را بررسی نکردهاند. ممکن است هرگز گزارش اعتباری خود را بررسی نکرده باشید. اما این را بدانید که وامدهندگان و اعتباردهندگان بارها گزارش اعتباری شما را بررسی کرده و آن را برای اعتبارسنجی مورد استفاده قراردادهاند. ( رتبه اعتباری )
منابع :
سایت investopedia
سایت Credittakeoff
سامانه اعتبار سنجی، استعلام معوقات بانکی، استعلام بانک مرکزی، نمونه فرم اعتبار سنجی مشتری، اعتبار سنجی مشتریان